Van chống va là gì?

I. Van chống va là gì? - Hiện tượng búa nước là gì?

   Búa nước (hay tổng quát hơn, búa chất lưu) là sự dâng áp đột ngột hay sóng áp được tạo ra khi một chất lưu (thường là chất lỏng nhưng đôi khi cũng là chất khí) đang chuyển động bị buộc phải dừng lại hoặc đổi hướng một cách đột ngột (thay đổi động lượng). Hiện tượng búa nước thường xảy ra khi đóng van đột ngột ở một đầu của hệ thống đường ống, và vì vậy tạo ra sóng áp suất truyền trong đường ống. Nó cũng được gọi là sốc thủy lực.

  Khi một đường ống bị chặn đột ngột tại cửa ra (hạ lưu), khối nước phía trước cửa ra đã bị đóng vẫn còn đang di chuyển, do đó áp suất bị tích tụ lên cao và tạo ra sóng xung kích. Trong hệ thống đường ống nước dân dụng điều này sẽ tạo ra một tiếng nổ lớn, giống như một tiếng ồn do búa đập. Búa nước có thể gây ra vỡ đường ống nếu áp suất đủ lớn. Các bẫy không khí hoặc các ống đứng (hở ở bên trên) đôi khi được lắp đặt vào hệ thống đường ống vì chúng có tác dụng như là các bộ giảm chấn, hấp thụ các lực phá hoại tiềm năng do chuyển động của nước.

  Van chống va là dòng van dùng để loại bỏ tình trạng gia tăng áp lực nguy hiểm của hiện tượng búa nước. Van chống va là thiết bị được vận hành bằng hệ thống thủy lực do tác động của áp lực hệ thống đường ống. Van có 2 Pilot, áp dụng cho áp lực cao và thấp. Trong tình trạng bình thường van ở vị trí đóng. Van sẽ mở ra khi áp lực đường ống xuống thấp so với mức cài đặt, để ngăn ngừa sự gia tăng áp lực, và vẫn mở cho đến khi sự dao động lắng xuống.

II. Nguyên lý hoạt động của van chống va

  Van xả áp - chống nước va dạng thủy lực hoạt động dựa trên áp lực đường ống chính và được kiểm soát bởi cụm van điều khiển (pilot). Cụm điều khiển đều bao gồm màng có lò xo điều khiển. Bình thương van chống nước va đóng kín chỉ khi áp lực đường ống chính tăng cao hơn mức giới hạn cài đặt trước van chống va sẽ tự động điều khiển mở ra. Hiện tượng nước va bắt đầu xảy ra khi có một sự sụt áp tương đối trong đường ống chính lúc đó van chống va sẽ tự động mở ra. Sau khi sóng cột áp quay hồi ngược lại, van chống va vẫn đang mở và xả ra làm giảm áp lực cột nước do vậy sẽ giảm nhẹ tác động của cột áp.

III. Cách nhận biết hiện tượng búa nước

  Khi áp suất tăng lên xảy ra mỗi khi chất lỏng bị đẩy nhanh hoặc chậm do sự thay đổi trạng thái bơm hoặc sự thay đổi vị trí van. Thông thường, áp suất này nhỏ và tỷ lệ thay đổi dần dần, và không thể phát hiện ra hiện tượng búa nước. Tuy nhiên, trong một số trường hợp, áp lực tạo ra có thể là hàng chục đơn vị áp suất, và lực trên các giá đỡ có thể là nhiều tấn, vượt quá các thông số kỹ thuật của chúng. Trong cầu đường ống, thiệt hại có thể xảy ra. Rủi ro đối với an toàn, tài sản và môi trường là hiển nhiên.

  Búa nước nhẹ có thể được phát hiện bằng cách di chuyển đường ống, tiếng ồn và tiếng đập đập. Búa nước nghiêm trọng mang lại hệ quả lớn, có thể đủ lớn để gây ra thiệt hại nghiêm trọng và chỉ có thể xảy ra một lần! Các hệ thống ống có các đặc tính có thể dẫn đến búa nghiêm trọng nên được phân tích bằng phần mềm máy tính, đặc biệt là nếu các hóa chất độc hại đang được vận chuyển. Sự hiện diện của nó cũng có thể được phát hiện đôi khi bằng cách mở bất ngờ các van cứu hộ.